Rafał Rostkowski w „Tygodniku Powszechnym”

12 sierpnia 2018 / Źródło: „Tygodnik Powszechny”

„Jesteśmy gwiazdami głośnych bankietów po małych sukcesach i prawdziwymi mistrzami kolesiostwa, nepotyzmu, źle pojętej lojalności, prowizorki, spychologii i czarnego PR. Z jednego krytyka robi się frustrata, z drugiego wariata, a z trzeciego żarty, że „Kapusta-głowa pusta”. Żenujących plotek albo pustych złośliwostek o osobach krytycznych wobec władz związku usłyszałem w PZPN więcej niż dobrych pomysłów, co zrobić z polską piłką.[…]”

TO NIE JEST PR, TO JEST…

MANIPULACJA
Manipulacja to forma wywierania wpływu na osobę lub grupę w taki sposób, by nieświadomie i z własnej woli realizowała cele manipulatora. Umiejętność rządzenia innymi, znajomość zasad dowodzenia, prowadzenia negocjacji, aby skłonić partnera do zmiany zdania [1]. Niemal wszystko, co mówimy i piszemy, może być przez nieżyczliwych nam słuchaczy i czytelników uznane za manipulacyjne. Wiele zachowań językowych osób, którym nie jesteśmy skłonni wierzyć i ufać, możemy podejrzewać o manipulację. Manipulacja dotyczy nie tyle środków, co relacji między nadawcą i odbiorcą, choć ujawniać się może w konkretnych zachowaniach [2]. Manipulacja językowa to ukryty i zamierzony przekaz [3], wykreowany przy użyciu m.in. eufemizmów, wyrazów wartościujących, zmiany znaczenia słów, schlebianiu odbiorcy, użyciu pierwszej osoby liczby mnogiej (w celu wywołania wrażenia identyfikowania się nadawcy z odbiorcą) oraz wielu innych środków językowych [4].

Przypisy:
[1] R. Cialdini, Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, Gdańsk 1995, s. 186-195
[2] J. Bralczyk, Manipulacja językowa [w:] Z. Bauer, E. Chudziński (red.), Dziennikarstwo i świat mediów, Kraków 2000, s. 249
[3] J. Muszyński, Leksykon marketingu politycznego, Wrocław 2001, s. 97
[4] I. Kamińska-Szmaj, Propaganda, perswazja, manipulacja: próba uporządkowania pojęć, [w:] P. Krzyżanowski, P. Nowak (red.), Manipulacja w języku, Lublin 2004, s. 25

PROPAGANDA
Propaganda jest ramieniem wykonawczym niewidzialnego rządu [1]. Propaganda jest mechanizmem mającym przekazać konkretne wierzenia lub doktrynę. Jest to zorganizowany wysiłek by rozprzestrzenić pewne idee, którego dopuszcza się każde zgrupowanie posiadające pewien system wartości [2]. Jest to wykorzystanie umiejętności rozpowszechniania wiedzy pewnej grupy społecznej do ukształtowania stanowiska i uzyskania oczekiwanych działań innej grupy. Przenika wszystkie dziedziny naszego życia i ogarnia wszystkie formy ludzkich kontaktów. Propaganda to wszystkie symbole, skróty literowe, architektura, obrazy, spektakle teatralne, muzyka, literatura [3]. Ma na celu zmianę postaw, wywieranie wpływu na opinię publiczną i prywatną oraz negatywne lub pozytywne postrzeganie dobra lub usług. Jednak w odróżnieniu od public relations propaganda działa poprzez wytworzenie siły zbiorowej na dużą skalę, a jej twierdzenia nie mają podstaw rzeczywistych. Celem jest stworzenie ruchu, podczas gdy twórca pozostaje nierozpoznawalny. Propaganda operuje trybem rozkazującym i jest jednostronna [4]. Negatywna propaganda bywa nazywa „czarnym PR” i bazuje głównie na wypisywaniu obraźliwych, ujmujących treści (hejtowanie) czy ośmieszaniu poważnych dyskusji (trollowanie). Ma to na celu świadome, szkodliwe działania względem innego podmiotu [5].

Przypisy:
[1] E. Bernays, Propaganda, New York 1928, s. 20
[2] Tamże, s. 20-22
[3] O. Thompson, Historia Propagandy, Warszawa 2001, s. 9-16
[4] S. Black, Public relations, Kraków 2003, s. 40-41
[5] M. Gajlewicz, K. Gajlewicz-Korab, Dziennikarstwo a public relations, Warszawa 2015, s. 139

DEZINFORMACJA
Dezinformacja to taki sposób przekazywania informacji (prawdziwej lub fałszywej), aby wprowadzić w błąd przeciwnika, konkurenta i skłonić go do zachowania zgodnego z naszymi oczekiwaniami i korzystnego dla nas. Dezinformacja nie jest prostym kłamstwem, czyli przekazaniem fałszywej informacji, lecz jest podstępem. Zazwyczaj dezinformacja to podanie kompletu informacji, z których większość jest prawdziwa, a tylko jedna (kluczowa dla wywołania zakładanego efektu) informacja jest fałszywa. Czasami dezinformacja to podanie informacji prawdziwych w taki sposób, że wydają się fałszywe [1].

Przypisy:
[1] T.R. Aleksandrowicz, Podstawy walki informacyjnej, Warszawa 2016, s. 83

DYSKREDYTACJA
Dyskredytować (fr. discrediter) – podważać zaufanie, pomniejszać autorytet, psuć opinię, kompromitować, dezawuować. Dyskredytacja to odwrotna strona akredytacji. Zarówno dyskredytacja, jak i akredytacja to prawo do dysponowania szczególnym rodzajem kredytu – kredytem zainteresowania, zaufania, przyzwolenia lub czynnego poparcia. Dyskredytacja to pozbawienie lub utrata społecznego kredytu. Dyskredytując odmawia się udzielenia kredytu uznania społecznego (zainteresowania, zaufania, przyzwolenia, upoważnienia, poparcia) lub usiłuje wyegzekwować spłatę tego kredytu, usiłuje odebrać to, czym posługujemy się na „na kredyt”. Dyskredytacja to określenie działania na czyjąś szkodę. Może przyjmować zarówno postać bierną (ktoś został zdyskredytowany przez kogoś lub przez własne zachowanie), jak i czynną (ktoś kogoś dyskredytuje coś robiąc lub czegoś nie robiąc). Dyskredytacja jest co najmniej syndromem (splotem) oddziaływań, których rezultatem jest rozbieżność między aspiracjami pretendenta a stopniem uznania społecznego [1].

Przypisy
[1]M. Karwat, O złośliwej dyskredytacji. Manipulowanie wizerunkiem przeciwnika, Warszawa 2006, s. 48-51

PUBLIC RELATIONS TO
​strategiczny proces ​komunikowania i kształtowania tr​wałych, wzajemnie korzystnych ​relacji organizacji​i ​z​ ​publicznościami. PR to oparta na wzajemnym szacunku i prawdzie dwukierunkowa komunikacja, która prowadzi do wzajemnego zrozumienia. Public relations polega na doradztwie organizacji w zakresie podejmowania strategicznych decyzji,​ opiera ​się na badaniach i ewaluacji​,​ zakłada planowanie, stawianie i realizację celów. P​R zapewnia równowagę​, ​służąc organizacji i społeczeństwu. ​Profesjonalny PR kieruje się zasadami etyki:​ ​w​ Polsce obowiązują Kodeks Dobrych Praktyk ​ZFPR i Kodeks Etyki P​SPR.
Zobacz więcej tutaj

Udostępnij: